مسابقه پژوهشی هفته هفتم :: دبیرستان پسرانه سما سه دوره اول

علی غدیری

هیمالیا که در طول شمال هند به وسعت 2480 کیلومتر (1550 مایل) کشیده شده است ، یک دیوار بزرگ کوهستانی است . این کوهها در آب و هوا ، تاثیر شگرفی دارند. در ناحیه شمالی ، شرایط آب و هوایی خشک و در دامنه های ناحیه جنوبی بارش باران خیلی زیاد است . جنگلهای بارانی در دامنه ها تا جنگلهای درختان برگ ریز و کاج در ارتفاعات بالاتر ادامه دارد . حتی در ارتفاع بالاتر گیاهانی مانند گل صد تومانی و خیزران رشد می کنند . بعد در ارتفاع 4000 متری (13000 پا) منطقه آلپ ظاهر می شوند . سنگهای عریان و برفهای دایمی در بالاترین ارتفاعات یافت می شوند

رشته‌کوه هیمالیا (هیمالایا هم نوشته شده) (به هندی: हिमालय)، مرتفع‌ترین کوه‌های زمین یا به‌طور عامیانه بام دنیا هستند. این رشته‌کوه، خط جداکنندهٔ شبه‌قارهٔ هند از فلات تبت است. نام هیمالیا از واژهٔ سانسکریت himālaya (هیمالَیا) گرفته شده که به معنی «برفستان» است.

بسیاری از رودهای بزرگ آسیا، از این رشته کوه سرچشمه می‌گیرند. تا قبل از اختراع وسایل هوانوردی، تنها تعداد انگشت‌شماری از کوهنوردان، موفق به صعود به قلل مرتفع هیمالیا شده بودند. در آنجا هیچ گونه جاده یا خط آهنی وجود ندارد و تنها راه ممکن، بالا رفتن از دامنه‌ها و صخره‌ها با پای پیاده است. بارها و اثاثیه نیز توسط اسب، قاطر، الاغ، بز و حتی گوسفند حمل می‌شوند. بلندترین قلهٔ جهان، اورست با ارتفاع ۸٫۸۴۸ متر در این رشته‌کوه قرار دارد. در رشته کوه هیمالیا ۱۴ قله وجود دارد که ارتفاع هر یک از آن‌ها بیش از هشت هزار متر است و اورست بلندترینِ آن‌هاست.

آب شناسیهیمالیا سومین سپرده یخ و برف در جهان را پس از قطب جنوب و قطب شمال داراست.^[۳] دامنه هیمالیا در حدودِ ۱۵۰۰۰ یخچال طبیعی دارد و ذخیره‌ای حدود ۱۲۰۰۰ کیلومتر مکعب آب تازه را در خود نگه داشته است.
دریاچه‌ها

دریاچه هیمالیایی در ارتفاع حدود ۵۰۰۰ متری سیکیم، هند.

منطقه هیمالیا دارای صدها دریاچه است. بیشتر دریاچه‌ها در ارتفاعات کمتر از ۵۰۰۰ متر یافت می‌شود. دریاچه تیلیچو Tilicho در نپال یکی از بلند مرتبه ترین دریاچه‌ها در جهان است.

هیمالایا در مذهب هندودر آیین هندو، هیمالیا به عنوان خدای هیماوات، پدر گانگا و پارواتی تجسم یافته است.

قله‌های بلند # نام ارتفاع کشور (ها) ۱ اورست ۸۸۴۸ متر چین
نپال ۲ کی۲ ۸۶۱۱ متر پاکستان
چین ۳ کنجچنجنگا ۸۵۸۶ متر هند
نپال ۴ لهوتسه ۸۵۱۶ متر نپال
چین ۵ ماکالو ۸۴۶۲ متر نپال
چین ۶ چو اویو ۸۲۰۱ نپال
چین ۷ داولاگیری ۸۱۶۷ متر نپال ۸ ماناسلو ۸۱۵۶ متر نپال ۹ نانگا پاربات ۸۱۲۶ پاکستان ۱۰ آناپورنا ۸۰۹۱ متر نپال ۱۱ گاشربروم ۱ ۸۰۸۰ متر پاکستان
چین ۱۲ برود پیک ۸۰۵۱ متر پاکستان
چین ۱۳ گاشربروم ۲ ۸۰۳۵ متر پاکستان
چین ۱۴ شیشاپانگما ۸۰۱۳ متر چین ۱۵ گیاچونگ کانگ ۷۹۵۲ متر نپال
چین ۱۶ گاشربروم ۴ ۷۹۲۵ متر پاکستان
چین ۱۷ ماشربروم ۷۸۲۱ متر پاکستان ۱۸ ناندا دوی ۷۸۱۷ متر هند ۱۹ راکاپوشی ۷۷۸۸ متر پاکستان ۲۰ تیریچ میر ۷۷۰۸ متر پاکستان

۰۱ آذر ۹۵ ، ۱۶:۰۸

عرفان اسماعیلی

آشنایی با نحوه پیدایش رشته کوه هیمالیا

بیش از ۲۵۰ میلیون سال پیش، هند، آفریقا، استرالیا و آمریکای جنوبی همگی به هم متصل بودند که در جغرافیا به آن قاره پانگئا می گویند. طی چند میلیون سال بعد، این قاره بزرگ جنوبی شروع به تکه تکه شدن کرد و به قاره هایی که ما امروزه می شناسیم، تقسیم شد. در همین رابطه، نظریه ای علمی ست که می گوید قاره جنوبگان در روزگاری که خشکی های زمین متحد بوده اند، به فلات ایران چسبیده بوده و بعدها از آن جدا شده است.این تغییرات زمین شناختی، سرآغاز پیدایش و شکل گیری بزرگترین و بلندترین رشته کوه های جهان یعنی هیمالیا به شمار می رود. در این بین اورست به عنوان بلندترین منطقه جغرافیایی جهان، محصول حرکت هند به سمت شمال؛ یعنی به طرف قاره اوراسیاست. هند با سرعت ۱۵ سانتی متر در سال در جهت شمال به سمت اقیانوسی به نام تتیس که روی پانگئا گسترده شده بود، حرکت می کرد. بد نیست بدانید دریای مازندران تنها بازمانده قابل ذکر همین اقیانوس عظیم باستانی ست. علاوه بر دریای مازندران، امروزه صخره های دریایی و آتشفشان هایی که لبه و حدود آن اقیانوس را تعریف می کردند، دیگر بازمانده های تتیس هستند.

۰۱ آذر ۹۵ ، ۱۹:۱۳

امیر محمد قادری وصال

آشنایی با نحوه پیدایش رشته کوه هیمالیا

هیمالیا یکی از عجیب ترین نقاط جغرافیایی کره زمین به شمار می رود. در نگاهی کلی تر حتی می توان گفت خود کره زمین هم جرمی عجیب در کهکشان راه شیری به شمار می رود. گهگاه می گوییم که مریخ سیاره عجیبی ست، چگونه ممکن است مشتری گازی باشد؟ چگونه است که پلوتو در یک مدار بیضی شکل حرکت می کند؟ و...، اما مسئله این است که عجیب ماییم. این ما هستیم که حجم بیشتر اتمسفرمان اکسیژن و نیتروژن است، زمین است که در آن حیات وجود دارد و... پس در این کره عجیب، وجود مناطق عجیب چندان نامعقول نیست.در این نوشته با نحوه پیدایش رشته کوه هیمالیا و یکی از نمادهای جاودانه آن قله کی ۲- آشنا خواهیم شد.
آشنایی با نحوه پیدایش رشته کوه هیمالیا
بیش از ۲۵۰ میلیون سال پیش، هند، آفریقا، استرالیا و آمریکای جنوبی همگی به هم متصل بودند که در جغرافیا به آن قاره پانگئا می گویند. طی چند میلیون سال بعد، این قاره بزرگ جنوبی شروع به تکه تکه شدن کرد و به قاره هایی که ما امروزه می شناسیم، تقسیم شد. در همین رابطه، نظریه ای علمی ست که می گوید قاره جنوبگان در روزگاری که خشکی های زمین متحد بوده اند، به فلات ایران چسبیده بوده و بعدها از آن جدا شده است.این تغییرات زمین شناختی، سرآغاز پیدایش و شکل گیری بزرگترین و بلندترین رشته کوه های جهان یعنی هیمالیا به شمار می رود. در این بین اورست به عنوان بلندترین منطقه جغرافیایی جهان، محصول حرکت هند به سمت شمال؛ یعنی به طرف قاره اوراسیاست. هند با سرعت ۱۵ سانتی متر در سال در جهت شمال به سمت اقیانوسی به نام تتیس که روی پانگئا گسترده شده بود، حرکت می کرد. بد نیست بدانید دریای مازندران تنها بازمانده قابل ذکر همین اقیانوس عظیم باستانی ست. علاوه بر دریای مازندران، امروزه صخره های دریایی و آتشفشان هایی که لبه و حدود آن اقیانوس را تعریف می کردند، دیگر بازمانده های تتیس هستند.
مکانیک پیدایش کوه ها
برای اینکه با پیامدهای به هم پیوستگی هند و آسیا آشنا شویم، ابتدا باید با سطوح زمین آشنا شویم. به صورت کلی قاره ها در زمین توسط صفحات تکتونیک (صفحاتی که باعث حرکات قاره ها می شوند) حرکت داده می شوند. در حال حاضر ۷ صفحه بزرگ در زمین وجود دارند که مسئولیت اصلی حرکت دادن قاره ها را برعهده دارند، علاوه بر آنها، چندین صفحه کوچکتر هم وجود دارند که در مقیاس کوچکتر باعث جابه جایی خشکی ها می شوند. این احتمال وجود دارد که در گذشته صفحات بیشتری هم همین کار را انجام می داده اند. در حال حاضر این صفحه ها با سرعت یک تا ۲۰ سانتی متر قاره ها را به هم نزدیک یا از هم دور می کنند. حرکت این صفحه ها هم از گرمای بسیار زیاد در عمق زمین ناشی می شود که نیروی اثر هم رفتی قدرت زیادی را برای آنها مهیا می کند. هم رفتی، پروسه ای فیزیکی در مایعات و گازهاست که طی آن بر اثر گرما، مایع یا گاز سبک تر به خاطر چگالی بیشتر یا به اصطلاح سنگین تر بودن به پایین (نزدیک سطح) می آید و جریان گرم تر به خاطر چگالی کمتر جای جریان سردتر را می گیرد. این پروسه اگر در مقیاس بسیار بزرگی باشد (همانند هم رفتی درون زمین) می تواند انرژی بسیار زیادی تولید کند.
صفحات قاره ای
قاره ها به تعبیری رشته عظیمی از صخره ها هستند که روی صفحات تکتونیک قرار دارند. جغرافی دانان می گویند قاره ها کف زمین (اشاره آنها به کفی ست که بر بالاترین سطح مایعات قرار می گیرد و از آنجا که قاره ها هم در بالاترین سطح زمین قرار دارند، به کف تشبیه می شوند) هستند که از مواد معدنی سبک که به مرکز چگال زمین نفوذ نمی کنند، تشکیل شده اند.حداقل برای ۸۰ میلیون سال، صفحه اقیانوسی هند نزدیک شدن به صفحات جنوبی آسیا که تبت را هم شامل می شود، ادامه داده است. جریان اقیانوسی شمال هند طی این عمل همانند یک لنگر بسیار بزرگ عمل کرد و یکباره به درون مرکز زمین سرازیر شد. این جریان پرقدرت، صفحه قاره ای هند را هم به دنبال خود به سمت شمال و تبت کشید.
به هم پیوستن صفحات جریان اقیانوسی که به درون زمین سرازیر شده بود، باعث به وجود آمدن آتشفشان های زیادی در جنوب تبت شد. پس از این جریانات زمین شناختی در ۲۵ میلیون سال پیش، دیگر حرکت سریع صفحه قاره ای هند کاملا متوقف شده بود. پس آن صفحه قاره ای هند به جای اینکه به سمت پایین کشیده شود، بر اثر جریانات عظیم آتشفشانی رو به بالا حرکت کرد و باعث به وجود آمدن رشته کوه های عظیمی شد؛ رشته کوه هایی که ما امروزه به نام هیمالیا می شناسیم.۱۰ میلیون سال پیش دو قاره درجهت مستقیم و عکس به هم نزدیک می شدند و قاره هند به دلیل وجود ساختارهای کوارتزی سبک در آن، دیگر نمی توانست در امتداد صفحه هند به درون زمین سرازیر شود.این زمان احتمالا موقعی ست که زنجیره عظیم لنگری شکسته شده و صفحه هند کاملا به درون مرکز زمین فرو رفته است.دانسته های علمی ما در مورد نحوه فعالیت قاره هند پس از این مرحله بسیار کم است، با این حال می دانیم که طی مکانیزمی که برای ما ناشناخته است، قاره هند شروع به حرکت به سمت بالا کرد و همانند اهرمی به تبت رو به بالا فشار وارد کرد. در عین حال تبت هم همانند سدی باعث حرکت هیمالیا رو به شمال می شد، در نتیجه هیمالیا چاره ای جز حرکت رو به بالا نداشت، وگرنه بر اثر فشارهای وارده خرد می شد.
در حال حاضر، صفحه تبت به صورت آزادانه ای زیر قله ها و اکثر مناطق تبت حرکت می کند.
آینده تبت
در ۵ تا ۱۰ میلیون سال آینده، صفحات زیرین تبت و هیمالیا (صفحه هند) با همین سرعت فعلی به حرکت ادامه خواهد داد، به همین خاطر تخمین اینکه این منطقه جغرافیایی ۵ تا ۱۰ میلیون سال دیگر چگونه خواهد بود، چندان گنگ و نامفهوم نیست. در ۱۰ میلیون سال دیگر، هند ۱۸۰ کیلومتر دیگر در تبت پیشروی خواهد کرد. این میزان، تقریبا به اندازه پهنای نپال است. از آنجا که حدود جغرافیایی نپال روی قله های صفحه هند قرار دارد، این منطقه در ۱۰ میلیون سال دیگر تماما از بین خواهد رفت، با این حال رشته کوه های هیمالیا از بین نخواهند رفت.پس از این مدت هرچند قله های هیمالیا از بین نخواهند رفت، اما پراکندگی آنها متفاوت خواهد بود. قلل مرتفع در شمال منطقه قرار خواهند گرفت و قلل کوچکتر در سمت جنوب متمرکز خواهند شد، اما پهنای هیمالیا به همین میزان فعلی باقی خواهد ماند.
کی ۲
کی ۲ پس از اورست بلندترین قله جهان به شمار می رود، اما در میان کوهنوردان سخت ترین کوهی ست که می توان از آن صعود کرد. این کوه را می توان اسوه سختی و استقامت در دنیا دانست. کی۲ مابین چین و منطقه جامو و کشمیر پاکستان قرار دارد. اسم آن از آنجا کی ۲ انتخاب شده است که دومین قله سلسله کوه های کاراکروم در غرب هیمالیاست. در غرب این قله بیشتر به نام گودوین آستن شناخته می شود. هنری هاورشام گودوین- آستن سرباز و توپوگرافی انگلیسی بود که در سال ۱۸۶۱ به عنوان دومین انسان اروپایی برای نقشه برداری به منطقه هیمالیای غربی سفر کرد. پس از آنکه گودوین آستن این قله را فتح کرد، نام او روی آن جاودانه ماند. به جز این دو نام، کی ۲ اسامی دیگری هم همانند چوگوری، لامبا پاهار، داسپانگ و کچو دارد.ارتفاع کی ۲ به ۲۸۲۵۰ فوت (۸۶۱۱ متر) می رسد و پس از اورست، دومین قله بلند جهان به شمار می رود.
حدود جغرافیایی
هیمالیا رشته کوهی بسیار بزرگ است که تماما در آسیا قرار دارد. این منطقه بلندترین محدوده جغرافیایی زمین است . برای مقایسه ارتفاع زیاد هیمالیا بد نیست، بدانید قله آکونکاگوا در رشته کوه های آند در آمریکای جنوبی که بلندترین قله زمین بیرون از هیمالیا به شمار می رود، ۶۹۶۰ متر ارتفاع دارد. در صورتی که در هیمالیا حداقل ۳۰ قله با ارتفاع بالای ۷۶۲۰ متر قرار دارد. هیمالیا در زبان سانسکریت به معنای خانه برف است. هیمالیا در ۵ کشور پاکستان، هند، نپال، چین و بوتان گسترده شده و سه تا از بزرگترین رودخانه های جهان از آن سرچشمه می گیرند. این رودخانه ها هندو، گنگ - بهاماپوترا و یانگ تسه هستند. تخمین زده می شود حدود ۷۵۰ میلیون نفر در اطراف حوضه های آبریز رودخانه های هیمالیا زندگی کنند.

۰۲ آذر ۹۵ ، ۱۹:۰۸

سپهر لطفی

بیش از ۲۵۰ میلیون سال پیش، هند، آفریقا، استرالیا و آمریکای جنوبی همگی به هم متصل بودند که در جغرافیا به آن قاره پانگئا می گویند. طی چند میلیون سال بعد، این قاره بزرگ جنوبی شروع به تکه تکه شدن کرد و به قاره هایی که ما امروزه می شناسیم، تقسیم شد. در همین رابطه، نظریه ای علمی ست که می گوید قاره جنوبگان در روزگاری که خشکی های زمین متحد بوده اند، به فلات ایران چسبیده بوده و بعدها از آن جدا شده است.این تغییرات زمین شناختی، سرآغاز پیدایش و شکل گیری بزرگترین و بلندترین رشته کوه های جهان یعنی هیمالیا به شمار می رود. در این بین اورست به عنوان بلندترین منطقه جغرافیایی جهان، محصول حرکت هند به سمت شمال؛ یعنی به طرف قاره اوراسیاست. هند با سرعت ۱۵ سانتی متر در سال در جهت شمال به سمت اقیانوسی به نام تتیس که روی پانگئا گسترده شده بود، حرکت می کرد. بد نیست بدانید دریای مازندران تنها بازمانده قابل ذکر همین اقیانوس عظیم باستانی ست. علاوه بر دریای مازندران، امروزه صخره های دریایی و آتشفشان هایی که لبه و حدود آن اقیانوس را تعریف می کردند، دیگر بازمانده های تتیس هستند.

۰۳ آذر ۹۵ ، ۱۶:۱۰

علیرضا سلطانی میرچی

هیمالیا سومین سپرده یخ و برف در جهان را پس از قطب جنوب و قطب شمال داراست.^[۳] دامنه هیمالیا در حدودِ ۱۵۰۰۰ یخچال طبیعی دارد و ذخیره‌ای حدود ۱۲۰۰۰ کیلومتر مکعب آب تازه را در خود نگه داشته است.^[۴]

۰۳ آذر ۹۵ ، ۱۶:۱۶

علیرضا سلطانی میرچی

آشنایی با نحوه پیدایش رشته کوه هیمالیابیش از 250 میلیون سال پیش، هند، آفریقا، استرالیا و آمریکای جنوبی همگی به هم متصل بودند که در جغرافیا به آن قاره پانگه آ(پانته آ) می گویند. طی چند میلیون سال بعد، این قاره بزرگ جنوبی شروع به تکه تکه شدن کرد و به قاره هایی که ما امروزه می شناسیم، تقسیم شد. در این رابطه، نظریه ای علمی می گوید قاره جنوبگان در روزگاری که خشکی های زمین متحد بوده اند، به فلات ایران چسبیده بوده و بعدها از آن جدا شده است.این تغییرات زمین شناختی، سرآغاز پیدایش و شکل گیری بزرگترین و بلندترین رشته کوه های جهان یعنی هیمالیا به شمار می رود. در این بین اورست به عنوان بلندترین منطقه جغرافیایی جهان، محصول حرکت هند به سمت شمال؛ یعنی به طرف قاره اوراسیا(شامل آسیا-اروپا-گرینلند-آمریکای شمالی)است. هند با سرعت 15 سانتی متر در سال در جهت شمال به سمت اقیانوسی به نام تتیس که روی پانگه آ گسترده شده بود، حرکت می کرد. دریای مازندران بازمانده همین اقیانوس عظیم باستانی است. علاوه بر این، امروزه صخره های دریایی و آتشفشان هایی که لبه و حدود آن اقیانوس را تعیین می کردند، دیگر بازمانده های تتیس هستند. برای آشنایی با مکانیک پیدایش کوه هاو پیامدهای به هم پیوستگی هندوآسیا، ابتدا باید با سطوح زمین آشنا شویم. به صورت کلی قاره ها در زمین توسط صفحات تکتونیک (صفحاتی که باعث حرکات قاره ها می شوند) حرکت داده می شوند. در حال حاضر 7 صفحه بزرگ در زمین وجود دارند که مسئولیت اصلی حرکت دادن قاره ها را برعهده دارند، علاوه بر آنها، چندین صفحه کوچکتر هم وجود دارند که در مقیاس کوچکتر باعث جابه جایی خشکی ها می شوند. این احتمال وجود دارد که در گذشته صفحات بیشتری هم همین کار را انجام می داده اند. در حال حاضر این صفحه ها با سرعت یک تا 20 سانتی متر قاره ها را به هم نزدیک یا از هم دور می کنند. حرکت این صفحه ها هم از گرمای بسیار زیاد در عمق زمین ناشی می شود که نیروی اثر هم رفتی قدرت زیادی را برای آنها مهیا می کند. هم رفتی، پروسه ای فیزیکی در مایعات و گازهاست که طی آن بر اثر گرما، مایع یا گاز سبک تر به خاطر چگالی بیشتر یا به اصطلاح سنگین تر بودن به پایین (نزدیک سطح) می آید و جریان گرم تر به خاطر چگالی کمتر جای جریان سردتر را می گیرد. این پروسه اگر در مقیاس بسیار بزرگی باشد (همانند هم رفتی درون زمین) می تواند انرژی بسیار زیادی تولید کند.صفحات قاره ایقاره ها به تعبیری رشته عظیمی از صخره ها هستند که روی صفحات تکتونیک قرار دارند. جغرافی دانان می گویند قاره ها کف زمین (اشاره آنها به کفی ست که بر بالاترین سطح مایعات قرار می گیرد و از آنجا که قاره ها هم در بالاترین سطح زمین قرار دارند، به کف تشبیه می شوند) هستند که از مواد معدنی سبک که به مرکز چگال زمین نفوذ نمی کنند، تشکیل شده اند.حداقل برای 80 میلیون سال، صفحه اقیانوسی هند نزدیک شدن به صفحات جنوبی آسیا که تبت را هم شامل می شود، ادامه داده است. جریان اقیانوسی شمال هند طی این عمل همانند یک لنگر بسیار بزرگ عمل کرد و یکباره به درون مرکز زمین سرازیر شد. این جریان پرقدرت، صفحه قاره ای هند را هم به دنبال خود به سمت شمال و تبت کشید.به هم پیوستن صفحات جریان اقیانوسی که به درون زمین سرازیر شده بود، باعث به وجود آمدن آتشفشان های زیادی در جنوب تبت شد. پس از این جریانات زمین شناختی در 25 میلیون سال پیش، دیگر حرکت سریع صفحه قاره ای هند کاملا متوقف شده بود. پس آن صفحه قاره ای هند به جای اینکه به سمت پایین کشیده شود، بر اثر جریانات عظیم آتشفشانی رو به بالا حرکت کرد و باعث به وجود آمدن رشته کوه های عظیمی شد؛ رشته کوه هایی که ما امروزه به نام هیمالیا می شناسیم65 میلیون سال پیش دو قاره درجهت مستقیم و عکس به هم نزدیک می شدند و قاره هند به دلیل وجود ساختارهای کوارتزی سبک در آن، دیگر نمی توانست در امتداد صفحه هند به درون زمین سرازیر شود.این زمان احتمالا موقعی ست که زنجیره عظیم لنگری شکسته شده و صفحه هند کاملا به درون مرکز زمین فرو رفته است.دانسته های علمی ما در مورد نحوه فعالیت قاره هند پس از این مرحله بسیار کم است، با این حال می دانیم که طی مکانیزمی که برای ما ناشناخته است، قاره هند شروع به حرکت به سمت بالا کرد و همانند اهرمی به تبت رو به بالا فشار وارد کرد. در عین حال تبت هم همانند سدی باعث حرکت هیمالیا رو به شمال می شد، در نتیجه هیمالیا چاره ای جز حرکت رو به بالا نداشت، وگرنه بر اثر فشارهای وارده خرد می شد.در حال حاضر، صفحه تبت به صورت آزادانه ای زیر قله ها و اکثر مناطق تبت حرکت می کند.آینده تبتدر 5 تا 10 میلیون سال آینده، صفحات زیرین تبت و هیمالیا (صفحه هند) با همین سرعت فعلی به حرکت ادامه خواهد داد، به همین خاطر تخمین اینکه این منطقه جغرافیایی 5 تا 10 میلیون سال دیگر چگونه خواهد بود، چندان گنگ و نامفهوم نیست. در 10 میلیون سال دیگر، هند 180 کیلومتر دیگر در تبت پیشروی خواهد کرد. این میزان، تقریبا به اندازه پهنای نپال است. از آنجا که حدود جغرافیایی نپال روی قله های صفحه هند قرار دارد، این منطقه در 10 میلیون سال دیگر تماما از بین خواهد رفت، با این حال رشته کوه های هیمالیا از بین نخواهند رفت.پس از این مدت هرچند قله های هیمالیا از بین نخواهند رفت، اما پراکندگی آنها متفاوت خواهد بود. قلل مرتفع در شمال منطقه قرار خواهند گرفت و قلل کوچکتر در سمت جنوب متمرکز خواهند شد، اما پهنای هیمالیا به همین میزان فعلی باقی خواهد ماند.کی 2کی 2 پس از اورست بلندترین قله جهان به شمار می رود، اما در میان کوهنوردان سخت ترین کوهی ست که می توان از آن صعود کرد. این کوه را می توان اسوه سختی و استقامت در دنیا دانست. کی2 مابین چین و منطقه جامو و کشمیر پاکستان قرار دارد. اسم آن از آنجا کی 2 انتخاب شده است که دومین قله سلسله کوه های کاراکروم در غرب هیمالیاست. در غرب این قله بیشتر به نام گودوین آستن شناخته می شود. هنری هاورشام گودوین- آستن سرباز و توپوگرافی انگلیسی بود که در سال 1861 به عنوان دومین انسان اروپایی برای نقشه برداری به منطقه هیمالیای غربی سفر کرد. پس از آنکه گودوین آستن این قله را فتح کرد، نام او روی آن جاودانه ماند. به جز این دو نام، کی ? اسامی دیگری هم همانند چوگوری، لامبا پاهار، داسپانگ و کچو دارد.ارتفاع کی ? به 28250 فوت (8611 متر) می رسد و پس از اورست، دومین قله بلند جهان به شمار می رود. حدود جغرافیایی هیمالیا رشته کوهی بسیار بزرگ است که تماما در آسیا قرار دارد. این منطقه بلندترین محدوده جغرافیایی زمین است . برای مقایسه ارتفاع زیاد هیمالیا بد نیست، بدانید قله آکونکاگوا در رشته کوه های آند در آمریکای جنوبی که بلندترین قله زمین بیرون از هیمالیا به شمار می رود، 6960 متر ارتفاع دارد. در صورتی که در هیمالیا حداقل 30 قله با ارتفاع بالای 7620 متر قرار دارد. هیمالیا در زبان سانسکریت به معنای خانه برف است. هیمالیا در 5 کشور پاکستان، هند، نپال، چین و بوتان گسترده شده و سه تا از بزرگترین رودخانه های جهان از آن سرچشمه می گیرند. این رودخانه ها هندو، گنگ - برهماپوترا و یانگ تسه هستند. تخمین زده می شود حدود 750 میلیون نفر در اطراف حوضه های آبریز رودخانه های هیمالیا زندگی کنند.

۰۵ آذر ۹۵ ، ۱۸:۳۷

علی غدیری

رشته‌کوه هیمالیا (هیمالایا هم نوشته شده) (به هندی: हिमालय)، مرتفع‌ترین کوه‌های زمین یا به‌طور عامیانه بام دنیا هستند. این رشته‌کوه، خط جداکنندهٔ شبه‌قارهٔ هند از فلات تبت است. نام هیمالیا از واژهٔ سانسکریت himālaya (هیمالَیا) گرفته شده که به معنی «برفستان» است.

بسیاری از رودهای بزرگ آسیا، از این رشته کوه سرچشمه می‌گیرند. تا قبل از اختراع وسایل هوانوردی، تنها تعداد انگشت‌شماری از کوهنوردان، موفق به صعود به قلل مرتفع هیمالیا شده بودند. در آنجا هیچ گونه جاده یا خط آهنی وجود ندارد و تنها راه ممکن، بالا رفتن از دامنه‌ها و صخره‌ها با پای پیاده است. بارها و اثاثیه نیز توسط اسب، قاطر، الاغ، بز و حتی گوسفند حمل می‌شوند. بلندترین قلهٔ جهان، اورست با ارتفاع ۸٫۸۴۸ متر در این رشته‌کوه قرار دارد. در رشته کوه هیمالیا ۱۴ قله وجود دارد که ارتفاع هر یک از آن‌ها بیش از هشت هزار متر است و اورست بلندترینِ آن‌هاست.

محتویات

بوم شناسی

گیاهان و جانورانِ هیمالیا نسبت به آب و هوا، بارش، ارتفاع و خاک متفاوت اند. محدوده آب و هوایی از مناطق گرمسیری در پایه کوه‌ها آغاز و تا یخ دائمی و برف در بالاترین ارتفاعات ادامه می‌یابد. مقدار سالانهٔ بارش از غرب به شرق در امتدادِ محدودهٔ جبهه جنوبی افزایش می‌یابد. این تنوعِ ارتفاع بهمراهِ بارش باران و شرایطِ خاک همراه با برف بسیار باعث تنوع جوامع گیاهی و حیوانی متمایز در منطقه هیمالیا می‌شود. به عنوان مثال ارتفاع بالا (بهمراهِ فشار اتمسفر کم) همراه با سرمای شدید تنها اجازهٔ زنده ماندن را به ارگانیسم‌های سخت جان می‌دهد.^[۱]

زمین‌شناسی

هیمالیا در میانِ جوان ترین رشته کوه‌ها در زمین هستند و از رسوب و رانش سنگ رسوبی و سنگ دگرگونی بوجود آمده‌اند. بر اساسِ تئوری مدرنِ تکتونیک صفحه‌ای، شکل گیری آنها در نتیجه برخورد قاره‌ای و کوهزایی در امتداد مرز همگرای میانِ صفحهٔ هند و استرالیا و صفحه اوراسیایی است.

در طول عصر یخبندان گذشته، یک جریان یخ متصل از یخچال‌های طبیعی بین کانگچن جونگا در شرق و نانگا پاربات در غرب موجود بوده است.^[۲]

آب شناسی

هیمالیا سومین سپرده یخ و برف در جهان را پس از قطب جنوب و قطب شمال داراست.^[۳] دامنه هیمالیا در حدودِ ۱۵۰۰۰ یخچال طبیعی دارد و ذخیره‌ای حدود ۱۲۰۰۰ کیلومتر مکعب آب تازه را در خود نگه داشته است.^[۴]

دریاچه‌ها

دریاچه هیمالیایی در ارتفاع حدود ۵۰۰۰ متری سیکیم، هند.

منطقه هیمالیا دارای صدها دریاچه است. بیشتر دریاچه‌ها در ارتفاعات کمتر از ۵۰۰۰ متر یافت می‌شود. دریاچه تیلیچو Tilicho در نپال یکی از بلند مرتبه ترین دریاچه‌ها در جهان است.

هیمالایا در مذهب هندو

در آیین هندو، هیمالیا به عنوان خدای هیماوات، پدر گانگا و پارواتی تجسم یافته است.^[۵]

کوه اورست

نوشتار اصلی: کوه اورست

کوه اورست با نام نپالی ساگارماتا (सगरमाथा به معنی سر آسمان) و نام تبتی کومولانگما بلندترین کوه کره زمین است. ارتفاع قله آن از سطح دریا معادل ۸٬۸۴۸ متر (۲۹٬۰۲۹ پا) می‌باشد. این کوه در رشته کوه‌های هیمالیا در مرز منطقه ساگارماتای نپال و تبت در کشور چین قرار گرفته‌است.

قله‌های بلند # نام ارتفاع کشور (ها) ۱ اورست ۸۸۴۸ متر چین
نپال ۲ کی۲ ۸۶۱۱ متر پاکستان
چین ۳ کنجچنجنگا ۸۵۸۶ متر هند
نپال ۴ لهوتسه ۸۵۱۶ متر نپال
چین ۵ ماکالو ۸۴۶۲ متر نپال
چین ۶ چو اویو ۸۲۰۱ نپال
چین ۷ داولاگیری ۸۱۶۷ متر نپال ۸ ماناسلو ۸۱۵۶ متر نپال ۹ نانگا پاربات ۸۱۲۶ پاکستان ۱۰ آناپورنا ۸۰۹۱ متر نپال ۱۱ گاشربروم ۱ ۸۰۸۰ متر پاکستان
چین ۱۲ برود پیک ۸۰۵۱ متر پاکستان
چین ۱۳ گاشربروم ۲ ۸۰۳۵ متر پاکستان
چین ۱۴ شیشاپانگما ۸۰۱۳ متر چین ۱۵ گیاچونگ کانگ ۷۹۵۲ متر نپال
چین ۱۶ گاشربروم ۴ ۷۹۲۵ متر پاکستان
چین ۱۷ ماشربروم ۷۸۲۱ متر پاکستان ۱۸ ناندا دوی ۷۸۱۷ متر هند ۱۹ راکاپوشی ۷۷۸۸ متر پاکستان ۲۰ تیریچ میر ۷۷۰۸ متر پاکستان

۰۶ آذر ۹۵ ، ۱۵:۳۲

سید علیرضا روشندل

آشنایی با نحوه پیدایش رشته کوه هیمالیا

هیمالیا یکی از عجیب ترین نقاط جغرافیایی کره زمین به شمار می رود.بیش از ۲۵۰ میلیون سال پیش، هند، آفریقا، استرالیا و آمریکای جنوبی همگی به هم متصل بودند که در جغرافیا به آن قاره پانگئا می گویند. طی چند میلیون سال بعد، این قاره بزرگ جنوبی شروع به تکه تکه شدن کرد و به قاره هایی که ما امروزه می شناسیم، تقسیم شد. در همین رابطه، نظریه ای علمی ست که می گوید قاره جنوبگان در روزگاری که خشکی های زمین متحد بوده اند، به فلات ایران چسبیده بوده و بعدها از آن جدا شده است.این تغییرات زمین شناختی، سرآغاز پیدایش و شکل گیری بزرگترین و بلندترین رشته کوه های جهان یعنی هیمالیا به شمار می رود. در این بین اورست به عنوان بلندترین منطقه جغرافیایی جهان، محصول حرکت هند به سمت شمال؛ یعنی به طرف قاره اوراسیاست. هند با سرعت ۱۵ سانتی متر در سال در جهت شمال به سمت اقیانوسی به نام تتیس که روی پانگئا گسترده شده بود، حرکت می کرد. بد نیست بدانید دریای مازندران تنها بازمانده قابل ذکر همین اقیانوس عظیم باستانی ست. علاوه بر دریای مازندران، امروزه صخره های دریایی و آتشفشان هایی که لبه و حدود آن اقیانوس را تعریف می کردند، دیگر بازمانده های تتیس هستند.

مکانیک پیدایش کوه ها

برای اینکه با پیامدهای به هم پیوستگی هند و آسیا آشنا شویم، ابتدا باید با سطوح زمین آشنا شویم. به صورت کلی قاره ها در زمین توسط صفحات تکتونیک (صفحاتی که باعث حرکات قاره ها می شوند) حرکت داده می شوند. در حال حاضر ۷ صفحه بزرگ در زمین وجود دارند که مسئولیت اصلی حرکت دادن قاره ها را برعهده دارند، علاوه بر آنها، چندین صفحه کوچکتر هم وجود دارند که در مقیاس کوچکتر باعث جابه جایی خشکی ها می شوند. این احتمال وجود دارد که در گذشته صفحات بیشتری هم همین کار را انجام می داده اند. در حال حاضر این صفحه ها با سرعت یک تا ۲۰ سانتی متر قاره ها را به هم نزدیک یا از هم دور می کنند. حرکت این صفحه ها هم از گرمای بسیار زیاد در عمق زمین ناشی می شود که نیروی اثر هم رفتی قدرت زیادی را برای آنها مهیا می کند. هم رفتی، پروسه ای فیزیکی در مایعات و گازهاست که طی آن بر اثر گرما، مایع یا گاز سبک تر به خاطر چگالی بیشتر یا به اصطلاح سنگین تر بودن به پایین (نزدیک سطح) می آید و جریان گرم تر به خاطر چگالی کمتر جای جریان سردتر را می گیرد. این پروسه اگر در مقیاس بسیار بزرگی باشد (همانند هم رفتی درون زمین) می تواند انرژی بسیار زیادی تولید کند.صفحات قاره ای

قاره ها به تعبیری رشته عظیمی از صخره ها هستند که روی صفحات تکتونیک قرار دارند. جغرافی دانان می گویند قاره ها کف زمین (اشاره آنها به کفی ست که بر بالاترین سطح مایعات قرار می گیرد و از آنجا که قاره ها هم در بالاترین سطح زمین قرار دارند، به کف تشبیه می شوند) هستند که از مواد معدنی سبک که به مرکز چگال زمین نفوذ نمی کنند، تشکیل شده اند.حداقل برای ۸۰ میلیون سال، صفحه اقیانوسی هند نزدیک شدن به صفحات جنوبی آسیا که تبت را هم شامل می شود، ادامه داده است. جریان اقیانوسی شمال هند طی این عمل همانند یک لنگر بسیار بزرگ عمل کرد و یکباره به درون مرکز زمین سرازیر شد. این جریان پرقدرت، صفحه قاره ای هند را هم به دنبال خود به سمت شمال و تبت کشید.
به هم پیوستن صفحات جریان اقیانوسی که به درون زمین سرازیر شده بود، باعث به وجود آمدن آتشفشان های زیادی در جنوب تبت شد. پس از این جریانات زمین شناختی در ۲۵ میلیون سال پیش، دیگر حرکت سریع صفحه قاره ای هند کاملا متوقف شده بود. پس آن صفحه قاره ای هند به جای اینکه به سمت پایین کشیده شود، بر اثر جریانات عظیم آتشفشانی رو به بالا حرکت کرد و باعث به وجود آمدن رشته کوه های عظیمی شد؛ رشته کوه هایی که ما امروزه به نام هیمالیا می شناسیم.۱۰ میلیون سال پیش دو قاره درجهت مستقیم و عکس به هم نزدیک می شدند و قاره هند به دلیل وجود ساختارهای کوارتزی سبک در آن، دیگر نمی توانست در امتداد صفحه هند به درون زمین سرازیر شود.این زمان احتمالا موقعی ست که زنجیره عظیم لنگری شکسته شده و صفحه هند کاملا به درون مرکز زمین فرو رفته است.دانسته های علمی ما در مورد نحوه فعالیت قاره هند پس از این مرحله بسیار کم است، با این حال می دانیم که طی مکانیزمی که برای ما ناشناخته است، قاره هند شروع به حرکت به سمت بالا کرد و همانند اهرمی به تبت رو به بالا فشار وارد کرد. در عین حال تبت هم همانند سدی باعث حرکت هیمالیا رو به شمال می شد، در نتیجه هیمالیا چاره ای جز حرکت رو به بالا نداشت، وگرنه بر اثر فشارهای وارده خرد می شد.
در حال حاضر، صفحه تبت به صورت آزادانه ای زیر قله ها و اکثر مناطق تبت حرکت می کند.
آینده تبت
در ۵ تا ۱۰ میلیون سال آینده، صفحات زیرین تبت و هیمالیا (صفحه هند) با همین سرعت فعلی به حرکت ادامه خواهد داد، به همین خاطر تخمین اینکه این منطقه جغرافیایی ۵ تا ۱۰ میلیون سال دیگر چگونه خواهد بود، چندان گنگ و نامفهوم نیست. در ۱۰ میلیون سال دیگر، هند ۱۸۰ کیلومتر دیگر در تبت پیشروی خواهد کرد. این میزان، تقریبا به اندازه پهنای نپال است. از آنجا که حدود جغرافیایی نپال روی قله های صفحه هند قرار دارد، این منطقه در ۱۰ میلیون سال دیگر تماما از بین خواهد رفت، با این حال رشته کوه های هیمالیا از بین نخواهند رفت.پس از این مدت هرچند قله های هیمالیا از بین نخواهند رفت، اما پراکندگی آنها متفاوت خواهد بود. قلل مرتفع در شمال منطقه قرار خواهند گرفت و قلل کوچکتر در سمت جنوب متمرکز خواهند شد، اما پهنای هیمالیا به همین میزان فعلی باقی خواهد ماند.

حدود جغرافیایی رشته کوه هیمالیا
این منطقه بلندترین محدوده جغرافیایی زمین است . برای مقایسه ارتفاع زیاد هیمالیا بد نیست، بدانید قله آکونکاگوا در رشته کوه های آند در آمریکای جنوبی که بلندترین قله زمین بیرون از هیمالیا به شمار می رود، ۶۹۶۰ متر ارتفاع دارد. در صورتی که در هیمالیا حداقل ۳۰ قله با ارتفاع بالای ۷۶۲۰ متر قرار دارد. هیمالیا در زبان سانسکریت به معنای خانه برف است. هیمالیا در ۵ کشور پاکستان، هند، نپال، چین و بوتان گسترده شده و سه تا از بزرگترین رودخانه های جهان از آن سرچشمه می گیرند. این رودخانه ها هندو، گنگ - براهاماپوترا و یانگ تسه کیانگ هستند. تخمین زده می شود حدود ۷۵۰ میلیون نفر در اطراف حوضه های آبریز رودخانه های هیمالیا زندگی کنند.

۰۶ آذر ۹۵ ، ۱۸:۵۶

علیرضا فصیحی نژاد

رشته‌کوه هیمالیا (هیمالایا هم نوشته شده) (به هندی: हिमालय)، مرتفع‌ترین کوه‌های زمین یا به‌طور عامیانه بام دنیا هستند. این رشته‌کوه، خط جداکنندهٔ شبه‌قارهٔ هند از فلات تبت است. نام هیمالیا از واژهٔ سانسکریت himālaya (هیمالَیا) گرفته شده که به معنی «برفستان» است.

بسیاری از رودهای بزرگ آسیا، از این رشته کوه سرچشمه می‌گیرند. تا قبل از اختراع وسایل هوانوردی، تنها تعداد انگشت‌شماری از کوهنوردان، موفق به صعود به قلل مرتفع هیمالیا شده بودند. در آنجا هیچ گونه جاده یا خط آهنی وجود ندارد و تنها راه ممکن، بالا رفتن از دامنه‌ها و صخره‌ها با پای پیاده است. بارها و اثاثیه نیز توسط اسب، قاطر، الاغ، بز و حتی گوسفند حمل می‌شوند. بلندترین قلهٔ جهان، اورست با ارتفاع ۸٫۸۴۸ متر در این رشته‌کوه قرار دارد. در رشته کوه هیمالیا ۱۴ قله وجود دارد که ارتفاع هر یک از آن‌ها بیش از هشت هزار متر است و اورست بلندترینِ آن‌هاست.گیاهان و جانورانِ هیمالیا نسبت به آب و هوا، بارش، ارتفاع و خاک متفاوت اند. محدوده آب و هوایی از مناطق گرمسیری در پایه کوه‌ها آغاز و تا یخ دائمی و برف در بالاترین ارتفاعات ادامه می‌یابد. مقدار سالانهٔ بارش از غرب به شرق در امتدادِ محدودهٔ جبهه جنوبی افزایش می‌یابد. این تنوعِ ارتفاع بهمراهِ بارش باران و شرایطِ خاک همراه با برف بسیار باعث تنوع جوامع گیاهی و حیوانی متمایز در منطقه هیمالیا می‌شود. به عنوان مثال ارتفاع بالا (بهمراهِ فشار اتمسفر کم) همراه با سرمای شدید تنها اجازهٔ زنده ماندن را به ارگانیسم‌های سخت جان می‌دهد.^[۱]هیمالیا در میانِ جوان ترین رشته کوه‌ها در زمین هستند و از رسوب و رانش سنگ رسوبی و سنگ دگرگونی بوجود آمده‌اند. بر اساسِ تئوری مدرنِ تکتونیک صفحه‌ای، شکل گیری آنها در نتیجه برخورد قاره‌ای و کوهزایی در امتداد مرز همگرای میانِ صفحهٔ هند و استرالیا و صفحه اوراسیایی است.

در طول عصر یخبندان گذشته، یک جریان یخ متصل از یخچال‌های طبیعی بین کانگچن جونگا در شرق و نانگا پارباتدر غرب موجود بوده است.^[۲]هیمالیا سومین سپرده یخ و برف در جهان را پس از قطب جنوبو قطب شمال داراست.^[۳] دامنه هیمالیا در حدودِ ۱۵۰۰۰ یخچال طبیعی دارد و ذخیره‌ای حدود ۱۲۰۰۰ کیلومتر مکعب آب تازه را در خود نگه داشته است.منطقه هیمالیا دارای صدها دریاچه است. بیشتر دریاچه‌ها در ارتفاعات کمتر از ۵۰۰۰ متر یافت می‌شود. دریاچه تیلیچوTilicho در نپال یکی از بلند مرتبه ترین دریاچه‌ها در جهان است.در آیین هندو، هیمالیا به عنوان خدای هیماوات، پدر گانگا و پارواتی تجسم یافته است.^[۵]کوه اورست با نام نپالی ساگارماتا (सगरमाथा به معنی سر آسمان) و نام تبتی کومولانگما بلندترین کوه کره زمین است. ارتفاع قله آن از سطح دریا معادل ۸٬۸۴۸ متر (۲۹٬۰۲۹ پا) می‌باشد. این کوه در رشته کوه‌های هیمالیا در مرز منطقه ساگارماتای نپال و تبت در کشور چین قرار گرفته‌است.

#نامارتفاعکشور (ها)۱اورست۸۸۴۸ متر چین
نپال۲کی۲۸۶۱۱ متر پاکستان
چین۳کنجچنجنگا۸۵۸۶ متر هند
نپال۴لهوتسه۸۵۱۶ متر نپال
چین۵ماکالو۸۴۶۲ متر نپال
چین۶چو اویو۸۲۰۱ نپال
چین۷داولاگیری۸۱۶۷ متر نپال۸ماناسلو۸۱۵۶ متر نپال۹نانگا پاربات۸۱۲۶ پاکستان۱۰آناپورنا۸۰۹۱ متر نپال۱۱گاشربروم ۱۸۰۸۰ متر پاکستان
چین۱۲برود پیک۸۰۵۱ متر پاکستان
چین۱۳گاشربروم ۲۸۰۳۵ متر پاکستان
چین۱۴شیشاپانگما۸۰۱۳ متر چین۱۵گیاچونگ کانگ۷۹۵۲ متر نپال
چین۱۶گاشربروم ۴۷۹۲۵ متر پاکستان
چین۱۷ماشربروم۷۸۲۱ متر پاکستان۱۸ناندا دوی۷۸۱۷ متر هند۱۹راکاپوشی۷۷۸۸ متر پاکستان۲۰تیریچ میر۷۷۰۸ متر

۰۶ آذر ۹۵ ، ۲۱:۰۹

محمد مهدی مظلومی

رشته‌کوه هیمالیا (هیمالایا هم نوشته شده) (به هندی: हिमालय)، مرتفع‌ترین کوه‌های زمین یا به‌طور عامیانه بام دنیا هستند. این رشته‌کوه، خط جداکنندهٔ شبه‌قارهٔ هند از فلات تبت است. نام هیمالیا از واژهٔ سانسکریت himālaya (هیمالَیا) گرفته شده که به معنی «برفستان» است.

بسیاری از رودهای بزرگ آسیا، از این رشته کوه سرچشمه می‌گیرند. تا قبل از اختراع وسایل هوانوردی، تنها تعداد انگشت‌شماری از کوهنوردان، موفق به صعود به قلل مرتفع هیمالیا شده بودند. در آنجا هیچ گونه جاده یا خط آهنی وجود ندارد و تنها راه ممکن، بالا رفتن از دامنه‌ها و صخره‌ها با پای پیاده است. بارها و اثاثیه نیز توسط اسب، قاطر، الاغ، بز و حتی گوسفند حمل می‌شوند. بلندترین قلهٔ جهان، اورست با ارتفاع ۸٫۸۴۸ متر در این رشته‌کوه قرار دارد. در رشته کوه هیمالیا ۱۴ قله وجود دارد که ارتفاع هر یک از آن‌ها بیش از هشت هزار متر است و اورست بلندترینِ آن‌هاست.

بوم شناسی

گیاهان و جانورانِ هیمالیا نسبت به آب و هوا، بارش، ارتفاع و خاک متفاوت اند. محدوده آب و هوایی از مناطق گرمسیری در پایه کوه‌ها آغاز و تا یخ دائمی و برف در بالاترین ارتفاعات ادامه می‌یابد. مقدار سالانهٔ بارش از غرب به شرق در امتدادِ محدودهٔ جبهه جنوبی افزایش می‌یابد. این تنوعِ ارتفاع بهمراهِ بارش باران و شرایطِ خاک همراه با برف بسیار باعث تنوع جوامع گیاهی و حیوانی متمایز در منطقه هیمالیا می‌شود. به عنوان مثال ارتفاع بالا (بهمراهِ فشار اتمسفر کم) همراه با سرمای شدید تنها اجازهٔ زنده ماندن را به ارگانیسم‌های سخت جان می‌دهد.

زمین‌شناسی

هیمالیا در میانِ جوان ترین رشته کوه‌ها در زمین هستند و از رسوب و رانش سنگ رسوبی و سنگ دگرگونی بوجود آمده‌اند. بر اساسِ تئوری مدرنِ تکتونیک صفحه‌ای، شکل گیری آنها در نتیجه برخورد قاره‌ای و کوهزایی در امتداد مرز همگرای میانِ صفحهٔ هند و استرالیا و صفحه اوراسیایی است.

در طول عصر یخبندان گذشته، یک جریان یخ متصل از یخچال‌های طبیعی بین کانگچن جونگا در شرق و نانگا پاربات در غرب موجود بوده است.

آب شناسی

هیمالیا سومین سپرده یخ و برف در جهان را پس از قطب جنوب و قطب شمال داراست. دامنه هیمالیا در حدودِ ۱۵۰۰۰ یخچال طبیعی دارد و ذخیره‌ای حدود ۱۲۰۰۰ کیلومتر مکعب آب تازه را در خود نگه داشته است.

۰۶ آذر ۹۵ ، ۲۱:۲۷

امیر فردی

آشنایی با نحوه پیدایش رشته کوه هیمالیا و تاثیر آن بر آب و هوا ی زمین

هیمالیا یکی از عجیب ترین نقاط جغرافیایی کره زمین به شمار می رود. در نگاهی کلی تر حتی می توان گفت خود کره زمین هم جرمی عجیب در کهکشان راه شیری به شمار می رود. گهگاه می گوییم که مریخ سیاره عجیبی ست، چگونه ممکن است مشتری گازی باشد؟ چگونه است که پلوتو در یک مدار بیضی شکل حرکت می کند؟ و...، اما مسئله این است که عجیب ماییم. این ما هستیم که حجم بیشتر اتمسفرمان اکسیژن و نیتروژن است، زمین است که در آن حیات وجود دارد و... پس در این کره عجیب، وجود مناطق عجیب چندان نامعقول نیست.در این نوشته با نحوه پیدایش رشته کوه هیمالیا و یکی از نمادهای جاودانه آن قله کی ۲- آشنا خواهیم شد.
آشنایی با نحوه پیدایش رشته کوه هیمالیا
بیش از ۲۵۰ میلیون سال پیش، هند، آفریقا، استرالیا و آمریکای جنوبی همگی به هم متصل بودند که در جغرافیا به آن قاره پانگئا می گویند. طی چند میلیون سال بعد، این قاره بزرگ جنوبی شروع به تکه تکه شدن کرد و به قاره هایی که ما امروزه می شناسیم، تقسیم شد. در همین رابطه، نظریه ای علمی ست که می گوید قاره جنوبگان در روزگاری که خشکی های زمین متحد بوده اند، به فلات ایران چسبیده بوده و بعدها از آن جدا شده است.این تغییرات زمین شناختی، سرآغاز پیدایش و شکل گیری بزرگترین و بلندترین رشته کوه های جهان یعنی هیمالیا به شمار می رود. در این بین اورست به عنوان بلندترین منطقه جغرافیایی جهان، محصول حرکت هند به سمت شمال؛ یعنی به طرف قاره اوراسیاست. هند با سرعت ۱۵ سانتی متر در سال در جهت شمال به سمت اقیانوسی به نام تتیس که روی پانگئا گسترده شده بود، حرکت می کرد. بد نیست بدانید دریای مازندران تنها بازمانده قابل ذکر همین اقیانوس عظیم باستانی ست. علاوه بر دریای مازندران، امروزه صخره های دریایی و آتشفشان هایی که لبه و حدود آن اقیانوس را تعریف می کردند، دیگر بازمانده های تتیس هستند.
مکانیک پیدایش کوه ها
برای اینکه با پیامدهای به هم پیوستگی هند و آسیا آشنا شویم، ابتدا باید با سطوح زمین آشنا شویم. به صورت کلی قاره ها در زمین توسط صفحات تکتونیک (صفحاتی که باعث حرکات قاره ها می شوند) حرکت داده می شوند. در حال حاضر ۷ صفحه بزرگ در زمین وجود دارند که مسئولیت اصلی حرکت دادن قاره ها را برعهده دارند، علاوه بر آنها، چندین صفحه کوچکتر هم وجود دارند که در مقیاس کوچکتر باعث جابه جایی خشکی ها می شوند. این احتمال وجود دارد که در گذشته صفحات بیشتری هم همین کار را انجام می داده اند. در حال حاضر این صفحه ها با سرعت یک تا ۲۰ سانتی متر قاره ها را به هم نزدیک یا از هم دور می کنند. حرکت این صفحه ها هم از گرمای بسیار زیاد در عمق زمین ناشی می شود که نیروی اثر هم رفتی قدرت زیادی را برای آنها مهیا می کند. هم رفتی، پروسه ای فیزیکی در مایعات و گازهاست که طی آن بر اثر گرما، مایع یا گاز سبک تر به خاطر چگالی بیشتر یا به اصطلاح سنگین تر بودن به پایین (نزدیک سطح) می آید و جریان گرم تر به خاطر چگالی کمتر جای جریان سردتر را می گیرد. این پروسه اگر در مقیاس بسیار بزرگی باشد (همانند هم رفتی درون زمین) می تواند انرژی بسیار زیادی تولید کند.
صفحات قاره ای
قاره ها به تعبیری رشته عظیمی از صخره ها هستند که روی صفحات تکتونیک قرار دارند. جغرافی دانان می گویند قاره ها کف زمین (اشاره آنها به کفی ست که بر بالاترین سطح مایعات قرار می گیرد و از آنجا که قاره ها هم در بالاترین سطح زمین قرار دارند، به کف تشبیه می شوند) هستند که از مواد معدنی سبک که به مرکز چگال زمین نفوذ نمی کنند، تشکیل شده اند.حداقل برای ۸۰ میلیون سال، صفحه اقیانوسی هند نزدیک شدن به صفحات جنوبی آسیا که تبت را هم شامل می شود، ادامه داده است. جریان اقیانوسی شمال هند طی این عمل همانند یک لنگر بسیار بزرگ عمل کرد و یکباره به درون مرکز زمین سرازیر شد. این جریان پرقدرت، صفحه قاره ای هند را هم به دنبال خود به سمت شمال و تبت کشید.
به هم پیوستن صفحات جریان اقیانوسی که به درون زمین سرازیر شده بود، باعث به وجود آمدن آتشفشان های زیادی در جنوب تبت شد. پس از این جریانات زمین شناختی در ۲۵ میلیون سال پیش، دیگر حرکت سریع صفحه قاره ای هند کاملا متوقف شده بود. پس آن صفحه قاره ای هند به جای اینکه به سمت پایین کشیده شود، بر اثر جریانات عظیم آتشفشانی رو به بالا حرکت کرد و باعث به وجود آمدن رشته کوه های عظیمی شد؛ رشته کوه هایی که ما امروزه به نام هیمالیا می شناسیم.۱۰ میلیون سال پیش دو قاره درجهت مستقیم و عکس به هم نزدیک می شدند و قاره هند به دلیل وجود ساختارهای کوارتزی سبک در آن، دیگر نمی توانست در امتداد صفحه هند به درون زمین سرازیر شود.این زمان احتمالا موقعی ست که زنجیره عظیم لنگری شکسته شده و صفحه هند کاملا به درون مرکز زمین فرو رفته است.دانسته های علمی ما در مورد نحوه فعالیت قاره هند پس از این مرحله بسیار کم است، با این حال می دانیم که طی مکانیزمی که برای ما ناشناخته است، قاره هند شروع به حرکت به سمت بالا کرد و همانند اهرمی به تبت رو به بالا فشار وارد کرد. در عین حال تبت هم همانند سدی باعث حرکت هیمالیا رو به شمال می شد، در نتیجه هیمالیا چاره ای جز حرکت رو به بالا نداشت، وگرنه بر اثر فشارهای وارده خرد می شد.
در حال حاضر، صفحه تبت به صورت آزادانه ای زیر قله ها و اکثر مناطق تبت حرکت می کند.
آینده تبت
در ۵ تا ۱۰ میلیون سال آینده، صفحات زیرین تبت و هیمالیا (صفحه هند) با همین سرعت فعلی به حرکت ادامه خواهد داد، به همین خاطر تخمین اینکه این منطقه جغرافیایی ۵ تا ۱۰ میلیون سال دیگر چگونه خواهد بود، چندان گنگ و نامفهوم نیست. در ۱۰ میلیون سال دیگر، هند ۱۸۰ کیلومتر دیگر در تبت پیشروی خواهد کرد. این میزان، تقریبا به اندازه پهنای نپال است. از آنجا که حدود جغرافیایی نپال روی قله های صفحه هند قرار دارد، این منطقه در ۱۰ میلیون سال دیگر تماما از بین خواهد رفت، با این حال رشته کوه های هیمالیا از بین نخواهند رفت.پس از این مدت هرچند قله های هیمالیا از بین نخواهند رفت، اما پراکندگی آنها متفاوت خواهد بود. قلل مرتفع در شمال منطقه قرار خواهند گرفت و قلل کوچکتر در سمت جنوب متمرکز خواهند شد، اما پهنای هیمالیا به همین میزان فعلی باقی خواهد ماند.
کی ۲
کی ۲ پس از اورست بلندترین قله جهان به شمار می رود، اما در میان کوهنوردان سخت ترین کوهی ست که می توان از آن صعود کرد. این کوه را می توان اسوه سختی و استقامت در دنیا دانست. کی۲ مابین چین و منطقه جامو و کشمیر پاکستان قرار دارد. اسم آن از آنجا کی ۲ انتخاب شده است که دومین قله سلسله کوه های کاراکروم در غرب هیمالیاست. در غرب این قله بیشتر به نام گودوین آستن شناخته می شود. هنری هاورشام گودوین- آستن سرباز و توپوگرافی انگلیسی بود که در سال ۱۸۶۱ به عنوان دومین انسان اروپایی برای نقشه برداری به منطقه هیمالیای غربی سفر کرد. پس از آنکه گودوین آستن این قله را فتح کرد، نام او روی آن جاودانه ماند. به جز این دو نام، کی ۲ اسامی دیگری هم همانند چوگوری، لامبا پاهار، داسپانگ و کچو دارد.ارتفاع کی ۲ به ۲۸۲۵۰ فوت (۸۶۱۱ متر) می رسد و پس از اورست، دومین قله بلند جهان به شمار می رود.
حدود جغرافیایی
هیمالیا رشته کوهی بسیار بزرگ است که تماما در آسیا قرار دارد. این منطقه بلندترین محدوده جغرافیایی زمین است . برای مقایسه ارتفاع زیاد هیمالیا بد نیست، بدانید قله آکونکاگوا در رشته کوه های آند در آمریکای جنوبی که بلندترین قله زمین بیرون از هیمالیا به شمار می رود، ۶۹۶۰ متر ارتفاع دارد. در صورتی که در هیمالیا حداقل ۳۰ قله با ارتفاع بالای ۷۶۲۰ متر قرار دارد. هیمالیا در زبان سانسکریت به معنای خانه برف است. هیمالیا در ۵ کشور پاکستان، هند، نپال، چین و بوتان گسترده شده و سه تا از بزرگترین رودخانه های جهان از آن سرچشمه می گیرند. این رودخانه ها هندو، گنگ - بهاماپوترا و یانگ تسه هستند. تخمین زده می شود حدود ۷۵۰ میلیون نفر در اطراف حوضه های آبریز رودخانه های هیمالیا زندگی کنند.

دبیرستان پسرانه سما سه دوره اول

فعالیت های پژوهشی دبیرستان پسرانه سما سه دوره اول

مسابقه پژوهشی هفته هفتم

نظرات (۱۱)

گام های پژوهش

مسابقه پژوهشی هفته

مطلب علمی هفته

مجله پژوهشی مدرسه

گروه های پژوهشی

اخبار

سایت های علمی جذاب

نوشته های دانش آموزان